Ο Ταΰγετος είναι το ψηλότερο βουνό της Πελοποννήσου και κάθε χρόνο δέχεται χιλιάδες επισκέπτες, Έλληνες αλλά και ξένους τουρίστες. Το μήκος του ξεπερνά τα 100χλμ. και η κορυφογραμμή του “προσφέρει” στους ορειβάτες μία από τις μεγαλύτερες αλπικές διαδρομές της χώρας. Η διαδρομή είναι γνωστή με την ονομασία Πενταδάκτυλος. Τους χειμερινούς μήνες καλύπτεται από χιόνια, τα οποία ανεβάζουν τον βαθμό δυσκολίας και οι αναβάσεις γίνονται μόνο με ειδικό εξοπλισμό. Η συνηθέστερη ανάβαση προς την κορυφή γίνεται από τα χωριά που βρίσκονται λίγα χιλιόμετρα έξω από την Σπάρτη. Το καλοκαίρι πολλοί επιλέγουν την διαδρομή του Πενταδάκτυλου όπως και τα φαράγγια του Ριντόμου και του Βυρού. Τα δύο αυτά φαράγγια ξεκινάνε δυτικά της κορυφογραμμής και διασχίζουν μεγάλο μέρος του βουνού. Ένας πεζοπόρος με καλή φυσική κατάσταση, μπορεί να τα διασχίσει και τα δύο, ακολουθώντας το συνδετικό μονοπάτι κάνοντας μια κυκλική διαδρομή. Βέβαια χρειάζονται δύο με τρεις μέρες σκληρής πεζοπορίας πάνω σε ποταμίσιες πέτρες.
Η κορυφή του Ταϋγέτου ονομάζεται Προφήτης Ηλίας και είναι γνωστή ως μία από τις μεγαλύτερες φυσικές πυραμίδες στον κόσμο. Κάθε καλοκαίρι στην γιορτή του Προφήτη Ηλία, εκατοντάδες επισκέπτες ανηφορίζουν μέχρι την κορυφή, για να γλεντήσουν και να δουν την σκιά της πυραμίδας που πέφτει πάνω στην θάλασσα την ώρα της ανατολής. Πολλές χρονιές εξαιτίας της κοσμοσυρροής δύσκολα βρίσκει κανείς χώρο για διανυκτέρευση
Πλούσια είναι η χλωρίδα της περιοχής στην οποία συμπεριλαμβάνονται 28 τοπικά ενδημικά φυτά, ενώ έχουν καταγραφεί συνολικά πάνω από 700 είδη φυτών. Μεγάλο μέρος του βουνού καταλαμβάνεται από μαυρόπευκα. Είναι το νοτιότερο σημείο της Ευρώπης που συναντιούνται αυτά τα δέντρα. Επίσης υπάρχουν έλατα, κυπαρίσσια, κέδροι, βελανιδιές, ευκάλυπτοι, χρυσόξυλα, το αειθαλές σφεντάμι κ.α. Ο Ταΰγετος είναι γνωστός και για το τσάι βουνού που φυτρώνει στις πλαγιές του. Το ενδημικό αυτό φυτό συναντάται και στον Πάρνωνα. Δυστυχώς λόγω της σπανιότητάς του και σε συνδυασμό με την ανθρώπινη εκμετάλλευση κινδυνεύει από εξαφάνιση.
Η πανίδα του βουνού είναι φτωχότερη σε σχέση με τα υπόλοιπα βουνά της κεντρικής και βόρειας Ελλάδας. Αν και πολλά αρχαία κείμενα μαρτυρούν ότι στο βουνό υπήρχαν αρκούδες και λύγκες, σήμερα έχουν απομείνει μόνο αλεπούδες, ασβοί, λαγοί, κουνάβια και σε μικρούς αριθμούς τσακάλια και αγριόγατες.
Η ορνιθοπανίδα της περιοχής έχει να επιδείξει περισσότερα είδη. Έχουν καταγραφεί 85 είδη πτηνών με πιο σημαντικά τον χρυσαετό, φιδαετό, σπιζαετό, πετρίτη και μερικά άλλα που εμφανίζονται το καλοκαίρι όπως ο μαυροπετρίτης. Πολλά είναι και τα μικρότερα πουλιά στην περιοχή ενώ το βουνό αποτελεί και σημαντικό καταφύγιο για τα μεταναστευτικά πτηνά.
Και εδώ το ανεξέλεγκτο κυνήγι έχει φέρει μερικά είδη κοντά στην εξαφάνιση και παρά τις προσπάθειες που είχαν γίνει στο παρελθόν ώστε να συμπεριληφθεί ο Ταΰγετος στους εθνικούς δρυμούς της χώρας, μέχρι σήμερα αυτό δεν κατέστη δυνατό.
Κορυφή
(Προφήτης Ηλίας) 2.407μ.
Αποστάσεις
Αθήνα: 238χλμ.
Θεσσαλονίκη: 726χλμ.
Καταφύγια
Καταφύγιο Ταϋγέτου – τηλ: 6945832701, [email protected]
Προτεινόμενη διαδρομή
Ρέμα Βαρβάρας (πάρκινγκ) – καταφύγιο Ταϋγέτου – κορυφή Προφήτης Ηλίας
Φτάνοντας στην Σπάρτη ακολουθούμε τον δρόμο που πηγαίνει προς νότια Πελοπόννησο. Σε εφτά χιλιόμετρα στο δεξί μας χέρι βλέπουμε ταμπέλα που μας οδηγεί προς το ορειβατικό καταφύγιο και τα χωριά Ανώγεια και Παλαιοπαναγιά. Ανηφορίζουμε τους πρόποδες του βουνού και φτάνουμε στο τέλος του ασφαλτοστρωμένου δρόμου όπου υπάρχει χώρος αναψυχής και αρχίζει ο δασικός δρόμος που οδηγεί στο καταφύγιο. Εδώ υπάρχουν πηγές με τρεχούμενο νερό όλο τον χρόνο.
Αφήνουμε το αμάξι και μπαίνουμε στο μονοπάτι το οποίο ξεκινάει δίπλα σε πηγή. Ανηφορίζοντας συναντούμε τον δασικό δρόμο δυο φορές. Η σήμανση που έχει κάνει ο ορειβατικός σύλλογος Σπάρτης είναι εξαιρετική και είναι απίθανο να χαθούμε. Συνεχίζουμε στο μονοπάτι το οποίο κινείται μέσα σε πυκνό δάσος με μαυρόπευκα ενώ συναντάμε και λίγα έλατα. Στην διαδρομή μέχρι το ορειβατικό καταφύγιο υπάρχουν δύο πηγές. Η πρώτη έχει νερό όλο τον χρόνο και βρίσκεται σε σημείο που το μονοπάτι στρίβει αριστερά, ενώ αυτή που βρίσκεται κοντά στο καταφύγιο κάποια καλοκαίρια βγάζει λίγο νερό και την συναντάμε πάνω στο μονοπάτι.
Συνεχίζουμε να ανηφορίζουμε έχοντας δεξιά μας την κορυφογραμμή του Ταϋγέτου. Φτάνοντας στην δεύτερη πηγή συναντούμε το μονοπάτι Ε4 που πηγαίνει προς το χωριό Αναβρυτή. Εμείς συνεχίζουμε στο μονοπάτι μας προς τα αριστερά και σε λίγα λεπτά συναντούμε τον δασικό δρόμο. Εδώ στρίβουμε δεξιά και φτάνουμε στο καταφύγιο.
Από εδώ το μονοπάτι συνεχίζει δεξιά πάνω από το καταφύγιο και διασχίζει το τελευταίο δασικό κομμάτι. Περνάμε ένα λούκι και ανηφορίζουμε σε απότομο σημείο φτάνοντας στα αλπικά λιβάδια. Η κορυφή του βουνού βρίσκεται αριστερά μας αλλά εμείς συνεχίζουμε δεξιά διαγώνια ακολουθώντας τη σήμανση και τα ξύλινα κολωνάκια. Κερδίζουμε συνεχώς ύψος ενώ περνάμε άλλο ένα λούκι. Έχοντας κάνει τη μισή απόσταση από το καταφύγιο βλέπουμε από πάνω μας χαρακτηριστικά βράχια τα οποία σχηματίζουν δύο παράλληλες λωρίδες. Ανεβαίνουμε προς αυτά και τα προσπερνάμε από δεξιά. Μόλις τα περάσουμε στρίβουμε αριστερά και περπατάμε από πάνω τους παράλληλα με αυτά. Σε λίγη ώρα στα δεξιά μας θα δούμε ένα διάσελο προς το οποίο θα κατευθυνθούμε. Φτάνοντας επάνω η κορυφή βρίσκεται αριστερά μας. Συνεχίζουμε ακολουθώντας την κορυφογραμμή μέχρι το σιδερένιο κολωνάκι.
Από εδώ βλέπουμε την βόρεια κορυφογραμμή του βουνού η οποία ονομάζεται πενταδάκτυλος και αποτελεί πρόκληση για πολλούς ορειβάτες. Νοτιότερα η κορυφογραμμή σβήνει προς το δάσος της βασιλικής και την κορυφή Αννίνα. Δυτικά βλέπουμε την κορυφή Χαλασμένο (2.203μ.), μια από τις δυσκολότερες κορυφές του βουνού η οποία τον χειμώνα προσεγγίζεται πολύ δύσκολα.
Η πεζοπορία διαρκεί περίπου πέντε ώρες μόνο για να ανέβουμε.
Δεύτερη επιλογή
Καταφύγιο Ταϋγέτου – κορυφή Προφήτης Ηλίας
Από το καταφύγιο μπορούμε να περπατήσουμε προς την κορυφή κάθετα, αποφεύγοντας το μονοπάτι που φεύγει δεξιά. Ακολουθούμε δυτική πορεία προς το δάσος που βρίσκεται ακριβώς πάνω από το καταφύγιο. Η πορεία μας πραγματοποιείται σε έδαφος με μεγάλη κλίση χωρίς σήμανση. Για να μην χαθούμε πρέπει να έχουμε μπροστά μας συνεχώς την ψηλότερη κορυφή του βουνού. Σε μία περίπου ώρα φτάνουμε σε οροπέδιο. Από εδώ φαίνεται η νότια κορυφογραμμή του βουνού.
Στη συνέχεια ξεκινάμε το δυσκολότερο κομμάτι της διαδρομής. Ανηφορίζουμε στα αριστερά της πλαγιάς κοντά στα βράχια. Η κλίση γίνεται πιο απότομη και κουραστική. Τους χειμερινούς μήνες επιβάλλεται ειδικός εξοπλισμός (κραμπόν, πιολέ) και σε περίπτωση που το χιόνι είναι τελείως παγωμένο πρέπει να έχουμε σχοινί με ασφάλειες. Συνεχίζουμε την ανάβαση περνώντας από ένα σημείο το οποίο είναι ιδιαίτερα εκτεθειμένο στον γκρεμό που υπάρχει αριστερά μας. Μετά από αυτό το πέρασμα η κλίση αρχίζει να γλυκαίνει μέχρι που φτάνουμε στην κορυφή. Η ανάβαση διαρκεί περίπου δυόμιση ώρες αναλόγως των συνθηκών. Η υψομετρική διαφορά από το καταφύγιο είναι 800μ.
Ιστορικά στοιχεία
Ο Ταΰγετος πήρε το όνομα του από την Ταϋγέτη, μια από τις επτά κόρες του Άτλαντα και της Πλειόνης. Σύμφωνα με τον μύθο η Ταϋγέτη αναγκάστηκε να κάνει έρωτα με τον Δία και έκανε ένα παιδί τον Λακεδαίμονα Έπειτα αυτοκτόνησε και ο γιος της έδωσε το όνομά της στο βουνό.
Η ονομασία Πενταδάκτυλος υπήρχε στα βυζαντινά χρόνια και είχε βγει από τις πέντε χαρακτηριστικές κορυφές της οροσειράς.
Αξιοθέατα
Περιμετρικά του βουνού υπάρχουν δεκάδες χωριά που μπορεί να επισκεφθεί κανείς. Στο ορεινό χωριό Άρνα κάθε χρόνο γίνεται η γιορτή του κάστανου με πλήθος επισκεπτών. Την τιμητική τους έχουν και τα παραλιακά χωριά που γεμίζουν με τουρίστες από όλο τον κόσμο. Δύο από τα πιο γνωστά είναι η Καρδαμύλη και η Στούπα. Από την Καρδαμύλη ξεκινάει το πεζοπορικό μονοπάτι για το φαράγγι του Βυρού. Άλλο ένα ήσυχο μέρος που μπορεί να ξεκουραστεί κανείς είναι οι Κιτριές. Αρκετά κοντά βρίσκεται η είσοδος του φαραγγιού που οδηγεί στο Ρίντομο.
Οι δύο μεγαλύτερες πόλεις κοντά στον Ταΰγετο είναι η Σπάρτη και η Καλαμάτα. Οι φήμες θέλουνε τους κατοίκους να μην έχουνε και τις καλύτερες σχέσεις μεταξύ τους. Η Καλαμάτα είναι παραλιακή πόλη και υποδέχεται πολλούς τουρίστες ενώ η Σπάρτη βρίσκεται αρκετά μακριά από την θάλασσα. Ωστόσο η Σπάρτη είναι η καλύτερη έδρα για κάποιον που θέλει να επισκεφτεί τον Ταΰγετο και τον Πάρνωνα που βρίσκεται σε σχετικά κοντινή απόσταση. Η διαδρομή που ενώνει τις δυο πόλεις μέσα από ένα άνοιγμα του βουνού είναι εκπληκτική ενώ επιβάλλεται μια επίσκεψη στην σημαντικότερη Βυζαντινή καστροπολιτεία της χώρας τον Μυστρά. Η Καλαμάτα από την άλλη προσφέρει καλύτερες τουριστικές υποδομές ενώ σε κοντινή απόσταση υπάρχουν πολλά ορεινά και παραθαλάσσια χωριά που μπορεί να επισκεφτεί κανείς κάνοντας ημερήσιες αποδράσεις.
Σκι
Δεν υπάρχουν χιονοδρομικά κέντρα στο βουνό. Το πιο κοντινό είναι το χιονοδρομικό κέντρο Μαινάλου.