Το Μαίναλο βρίσκεται στο νομό Αρκαδίας, στο κέντρο της Πελοποννήσου. Το μεγαλύτερο τμήμα του είναι κατάφυτο από έλατα, ενώ στα νότια κυριαρχούν τα πεύκα και κυπαρίσσια.
Τα τελευταία χρόνια διαδοχικές πυρκαγιές κατέστρεψαν μεγάλο μέρος του δάσους, και πολλά έλατα έχουν αρχίσει να ξεραίνονται εξαιτίας ενός μύκητα, η έξαρση του οποίου πιθανότατα σχετίζεται με την μείωση των βροχοπτώσεων. Ωστόσο, το θαύμα της φυσικής αναγέννησης συντελείται με γρήγορους ρυθμούς, και ευτυχώς οι περισσότερες πεζοπορικές διαδρομές διασχίζουν τα πιο καλοδιατηρημένα κομμάτια του δάσους.
Τέσσερις κορυφές ξεπερνούν τα 1.800μ., με ψηλότερη την Οστρακίνα στα 1.981μ. Αν και στην περιοχή δεν υπάρχουν απότομες κόψεις και γκρεμούς, το 2005 στο Μαίναλο έγινε το σοβαρότερο ορειβατικό δυστύχημα των τελευταίων χρόνων στην Ελλάδα. Πέντε ορειβάτες έχασαν τη ζωή τους και έξι τραυματίστηκαν, μετά από πτώση χιονοστιβάδας κοντά στο χιονοδρομικό κέντρο.
Από το βουνό πηγάζουν δυο ποταμοί, ο Ελισσώνας και ο Λούσιος, που με τη σειρά τους τροφοδοτούν τον ποταμό Αλφειό. Ο Λούσιος φημίζεται για το φαράγγι του στο οποίο γίνονται αθλητικές δραστηριότητες, όπως kayak και rafting, αλλά και για τα πεζοπορικά μονοπάτια του.
Αποστάσεις
Αθήνα: 183χλμ.
Θεσσαλονίκη:674χλμ.
Κορυφή
1.981 μ.
Καταφύγια
Καταφύγιο Μαινάλου (Πάνος Αλεξόπουλος) – τηλ: 6972 221361 +30 27960 22227, 27102 32243 (Ε.Ο.Σ. Τρίπολης)
Προτεινόμενη διαδρομή
Αλωνίσταινα – Χιονοδρομικό κέντρο – Οστρακίνα: Διασχίζουμε το χωριό Αλωνίσταινα και στα τελευταία σπίτια συναντάμε χωματόδρομο, που φεύγει αριστερά για το δάσος. Εδώ βρίσκεται το νεκροταφείο του χωριού, από όπου ξεκινάει η διαδρομή μας.
Αρχίζουμε την πορεία μας ακολουθώντας τον δασικό δρόμο, έχοντας δεξιά και αριστερά χωράφια. Σύντομα φτάνουμε σε διακλάδωση και συνεχίζουμε αριστερά, παράλληλα με το ρέμα. Μετά από μισή ώρα περίπου στο δεξί μας χέρι συναντάμε το σαφές και σηματοδοτημένο μονοπάτι, που οδηγεί στην καρδιά του βουνού.
Η πορεία γίνεται μέσα σε ελατόδασος και σύντομα αρχίζουμε να ανηφορίζουμε κερδίζοντας ύψος. Στη συνέχεια το δάσος γίνεται πιο πυκνό. Σημείο αναφοράς της διαδρομής είναι ένα σημείο όπου έχει γίνει γίνει καθίζηση και υπάρχει μόνο χώμα. Φτάνοντας εκεί στρίβουμε αριστερά και συνεχίζουμε.
Από εδώ αρχίζει το δύσκολο κομμάτι της πορείας. Για να βρούμε την αρχή του μονοπατιού, που διασχίζει τον Ξερακιά, χρειαζόμαστε αρκετή τύχη, μια που το πυκνό δάσος έχει κλείσει κάθε δίοδο και η απότομη πλαγιά δυσκολεύει την κατάσταση. Ο ευκολότερος τρόπος είναι να φτάσουμε στο σημείο, που το μονοπάτι αρχίζει να κατηφορίζει, και από εκεί να φύγουμε αριστερά μέσα στο πυκνό δάσος, ανηφορίζοντας ώσπου να το συναντήσουμε.
Το πρώτο τμήμα είναι ασαφές και το χειμώνα μπορεί να είναι καλυμμένο με χιόνι. Η πορεία μας συνεχίζει δεξιά από την κορυφή του Ξερακιά. Σύντομα θα φτάσουμε σε απότομη πλαγιά με κυλιόμενες πέτρες. Από εδώ το μονοπάτι είναι ξεκάθαρο και μας οδηγεί μέχρι το χιονοδρομικό κέντρο. Στη συνέχεια περπατάμε για λίγη ώρα στο δρόμο, μέχρι το ορειβατικό καταφύγιο, δίπλα στο χιονοδρομικό.
Εδώ ξεκινά το τελευταίο τμήμα της διαδρομής. Ανηφορίζουμε την πλαγιά με κατεύθυνση αριστερά από την κορυφή, και όταν φτάσουμε στα μισά συνεχίζουμε δεξιά πάνω από τα βράχια μέχρι να περάσουμε μικρό λούκι. Συνεχίζουμε αριστερά μέχρι την κορυφή.
Ιστορικά στοιχεία
Το Μαίναλο πήρε το όνομα του από τον μυθικό Μαίναλο, γιο του Λυκαίου και ιδρυτή της Αρκαδικής πόλης Λυκίας. Ωστόσο, αργότερα μετονομάστηκε σε Απάνω Χρέπα και διατήρησε αυτή την ονομασία ως τον 20ο αιώνα. Η Δημητσάνα, η Στεμνίτσα και τα Λαγκάδια διαδραμάτισαν σημαντικό ρόλο στην επανάσταση του 1821.
Αξιοθέατα
Σημαντικότερα αξιοθέατα της περιοχής αποτελούν τα ορεινά χωριά. Στη Δημητσάνα , το Υπαίθριο Μουσείο Υδροκίνησης, που βρίσκεται λίγο έξω από το χωριό, στο Κεφαλάρι του Αϊ Γιάννη, περιλαμβάνει έναν πλήρως αποκατεστημένο αλευρόμυλο της προβιομηχανικής εποχής, δύο παραδοσιακά σπίτια και έναν μύλο για την παραγωγή μπαρούτης της ίδια περιόδου. Το Μουσείο μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως αφετηρία για εξορμήσεις στο φαράγγι του Λούσιου.
Λαογραφικά μουσεία λειτουργούν στην κωμόπολη της Βυτίνας και στο χωριό Στεμνίτσα, ενώ διάσπαρτες στην περιοχή είναι πολλές βυζαντινές και μεταβυζαντινές εκκλησίες.
Σκι
Το χιονοδρομικό κέντρο στο Μαίναλο λειτουργεί μόνο όταν οι συνθήκες του χιονιού το επιτρέπουν.
