Η οροσειρά των Αγράφων βρίσκεται στην κεντρική Ελλάδα. Οι πιο γνωστές κορυφές είναι στα δυτικά, τα ανατολικά και στο βορρά, ενώ στο νότιο τμήμα υπάρχει εκτεταμένη δασοκάλυψη και κορυφές με χαμηλότερο υψόμετρο. Εκτείνονται πάνω από το όρος Τυμφρηστός και φτάνουν μέχρι την τεχνητή λίμνη Ταυρωπού. Από τους πρόποδες τους πηγάζουν οι ποταμοί Ταυρωπός και Αγραφιώτης. Η περιοχή είναι απαράμιλλου φυσικού κάλλους και παραμένει σε μεγάλο βαθμό αλώβητη και απομονωμένη.
Οι ορειβάτες μπορούν να περπατήσουν σε κορυφές που ξεπερνούν τα 2.000μ. σε ύψος και πολλές ακόμη που το υψόμετρο τους αγγίζει τα 1.900μ. Μερικές από τις πιο γνωστές είναι το Μπορλέρο, η Καράβα, το Βουτσικάκι, η Φτέρη και το Ντελιδήμι.
Πολλά μονοπάτια και δασικοί δρόμοι συνδέουν τα γύρω χωριά, αν και η πρόσβαση είναι συχνά αδύνατη το χειμώνα. Οι περισσότεροι εκδρομείς προσεγγίζουν τα βουνά από τη λίμνη Ταυρωπού. Λόγω της έκτασης της οροσειράς και τις δυσκολίες προσέγγισης αρκετών σημείων, για να πάρει κανείς μια καλή γεύση της περιοχής απαιτούνται αρκετές ημέρες.
Τα τελευταία χρόνια ο ορειβατικός σύλλογος Καρδίτσας με τη βοήθεια εθελοντών προσπαθεί να συντηρήσει και να σηματοδοτήσει εκ νέου τα μονοπάτια της περιοχής. Τα βουνά των Αγράφων αποτελούν σημαντικό μέρος για εναλλακτικό τουρισμό. Στην περιοχή ζούνε και αρκετοί κτηνοτρόφοι οι οποίοι κάθε καλοκαίρι ανεβάζουν τα ζωντανά τους στα αλπικά τμήματα των βουνών.
Σήμερα η ευρύτερη περιοχή κινδυνεύει από εταιρίες που παράγουν ηλεκτρική ενέργεια. Με πρόσχημα την κλιματική αλλαγή τα τελευταία χρόνια πολλοί ορεινοί όγκοι έχουν μπει στο μάτι της πράσινης ανάπτυξης. Οι συνέπειες για το περιβάλλον είναι καταστροφικές αφού για να μπούνε τα αιολικά καταστρέφονται δάση και ανοίγουν νέοι δρόμοι σε απάτητα μέρη. Μέσα σε αυτά τα δύσκολα χρόνια πολλοί άνθρωποι αγωνίζονται για τη σωτηρία των βουνών. Για να μπορέσουνε να δούνε και οι επόμενες γενεές αυτά τα πανέμορφα τοπία.
Ψηλότερη κορυφή
(Καράβα) 2184μ.
Αποστάσεις
Αθήνα: 330χλμ.
Θεσσαλονίκη: 240χλμ.
Καταφύγια
Καταφύγιο Αγράφων Καραμανώλης: + 30 698 858 6292
Ελατάκος: Αυτοδιαχειριζόμενο καταφύγιο (δωρεάν διαμονή) δίπλα στο χωριό Ζυγογιαναίικα
Προτεινόμενη διαδρομή
Καταφύγιο Αγράφων – Τέμπλα – Βουτσικάκι: Φτάνοντας στη λίμνη Ταυρωπού, ανηφορίζουμε για το χωριό Νεράιδα και ακολουθούμε το δρόμο για το χιονοδρομικό και το καταφύγιο Καραμανώλη. Τα τελευταία χρόνια ο παλιός δασικός δρόμος ασφαλτοστρώθηκε, ωστόσο για τους φανατικούς της ορειβασίας, το μονοπάτι που ξεκινά από το χωριό παραμένει ανοιχτό. Σε ορισμένα σημεία περνάει δίπλα από το δρόμο.
Ξεκινώντας από το καταφύγιο ακολουθούμε το μονοπάτι που βγάζει στο τέρμα του χιονοδρομικού. Η κλίση αυξάνεται καθώς συνεχίζουμε την πορεία έχοντας την κορυφή Τέμπλα αριστερά μας. Τραβερσάρουμε στην πλαγιά του βουνού μέχρι που παίρνουμε ύψος και λίγο πριν την κορυφή στρίβουμε αριστερά για να συναντήσουμε το πρώτο τριγωνομετρικό. Σε αυτό το σημείο ξεπροβάλει μπροστά μας το Βουτσικάκι.
Συνεχίζουμε διασχίζοντας την κορυφογραμμή, αποφεύγοντας από αριστερά τα βράχια, μέχρι να κατηφορίσουμε στο διάσελο (τοποθεσία Πετσαλούδα). Εδώ συνιστάται να κάνουμε μία στάση, πριν το τελευταίο και δυσκολότερο κομμάτι της διαδρομής. Ξεκινάμε ανηφορίζοντας σε απότομη κλίση από την δεξιά πλευρά. Όταν πάρουμε ύψος και έχοντας μπροστά μας τον κρατήρα του βουνού, συνεχίζουμε αριστερά μέχρι την κορυφή.
Προσοχή χρειάζεται στο σημείο όπου το μονοπάτι στενεύει, ιδιαίτερα σε περίπτωση δυνατού αέρα. Το χειμώνα συχνά χρειάζονται κραμπον. Η κορυφή του βουνού είναι ομαλή και προσφέρει πανοραμική θέα στις γειτονικές κορυφές Καράβα, Ντεληδήμι κ.α.
Ιστορικά στοιχεία
Η περιοχή των Αγράφων απολάμβανε ιδιαίτερα προνόμια κατά τους Οθωμανικούς χρόνους, αφού οι αρχές δυσκολεύονταν να προσεγγίζουν τους απομονωμένους οικισμούς. Η ονομασία Άγραφα προέρχεται ακριβώς από την αδυναμία των φοροεισπρακτόρων του Σουλτάνου να καταγράψουν- και να φορολογήσουν- τους κατοίκους των γύρω χωριών. Στα χρόνια που ακολούθησαν την επανάσταση του ’21, ο Κατσαντώνης, ο Καραϊσκάκης και άλλοι κλέφτες χρησιμοποιούσαν τα βουνά ως κρησφύγετο τους.
Αξιοθέατα
Αναζητείστε τα παλιά πέτρινα γεφύρια της περιοχής. Ένα από αυτά βρίσκεται κοντά στο χωριό Κερασιά δίπλα στην τοποθεσία εννέα βρύσες. Η λίμνη Ταυρωπού προτείνεται για κατασκήνωση και βόλτα με κανό ή ποδήλατο. Στα Επινιανά ξεκινά το φαράγγι Ασπρορέματος, που συνδέει το χωριό με τους οικισμούς Εκκλησιών και Ασπρορέματος.
Σκι
Μικρό χιονοδρομικό κέντρο, με μία μόνο πίστα, λειτουργεί λίγο έξω από το χωριό Νεράιδα. Η περιοχή προτείνεται για ορειβατικό σκι.
Κορυφή Πέντε Πύργοι
Οι Πέντε Πύργοι βρίσκονται στα ανατολικά Άγραφα, στη νότια απόληξη της τεχνητής λίμνης Ταυρωπού. Η ονομασία του βουνού πιθανότατα προέρχεται από το σχήμα της κορυφογραμμής του: Από μακριά, διακρίνονται πέντε βράχινοι όγκοι που σχηματίζουν τους πύργους.
Το κατώτερο τμήμα του βουνού καλύπτεται από δρύες, ενώ πιο ψηλά συναντώνται δάση ελάτης. Λόγω της χαμηλής επισκεψιμότητας, το βασικό μονοπάτι του βουνού είναι σε κακή κατάσταση. Ιδιαίτερη εντύπωση προκαλεί η έντονη παρουσία των ζώων στο δάσος. Τα βράδια ακούγονται πολλές κραυγές και ήχοι από τις νυχτερινές αναζητήσεις για τροφή.
Η ανάβαση στην ψηλότερη κορυφή τους καλοκαιρινούς μήνες είναι μια εύκολη υπόθεση, με εξαίρεση το τελευταίο κομμάτι πριν την κορυφή. Με τα χιόνια όμως τα πράγματα αλλάζουν και ο χειμερινός εξοπλισμός είναι απαραίτητος.
Οι ορειβάτες που έχουν αναρριχητικές γνώσεις μπορούν να πάνε από τους Πέντε Πύργους στην κορυφή Φλυτζάνι, μέσω του διάσελου που ενώνει τα δύο βουνά. Η κατάβαση προς το διάσελο είναι πολύ επικίνδυνη και μπορεί να γίνει μόνο με εξοπλισμό αναρρίχησης. Το έδαφος είναι σαθρό.
Προτεινόμενη διαδρομή
Το μονοπάτι ξεκινάει από το επάνω μέρος του χωριού Ανθηρό. Ανηφορίζουμε μέχρι την εκκλησία και στρίβουμε δεξιά στο χωματόδρομο. Σε πενήντα μέτρα, στο αριστερό μας χέρι υπάρχει ένα κόκκινο βέλος (σπρέι σε βράχο), που μας κατευθύνει προς ένα απότομο μονοπάτι. Ακολουθούμε το μονοπάτι και διασχίζουμε το δρόμο τρεις φορές, συνεχίζοντας απέναντι. Η τελευταία είσοδος γίνεται επάνω σε μια φουρκέτα. Εδώ ξεκινάει το μεγάλο μέρος του μονοπατιού.
Η σήμανση δεν φαίνεται πολύ καλά, ενώ τα πεσμένα δέντρα έχουν κλείσει ένα μεγάλο μέρος του. Μετά από αρκετή ώρα φτάνουμε σε πλάτωμα και συναντάμε ένα δασικό δρόμο, ο οποίος στρίβει απότομα. Το μονοπάτι συνεχίζει ακριβώς από επάνω. Ξαναμπαίνουμε στο δάσος και σε λίγο βγαίνουμε σε ένα δασικό δρόμο. Συνεχίζουμε ανηφορίζοντας στο δρόμο.
Σε ορισμένα σημεία, ασπρο-κόκκινες κορδέλες μας “βάζουν” σε μονοπάτια, τα οποία κόβουν δρόμο. Στο τέλος των μονοπατιών ξαναβγαίνουμε στο δασικό δρόμο. Τον ακολουθούμε και φτάνουμε σε μία σιδερένια πόρτα. Την ανοίγουμε και συνεχίζουμε για εκατό περίπου μέτρα, μέχρι να βρούμε το μονοπάτι στο δεξί μας χέρι. Υπάρχει κόκκινη μπογιά που μας ειδοποιεί. Το ακολουθούμε και φτάνουμε σε μια πηγή (ποτίστρα). Από εδώ κατευθυνόμαστε προς τα επάνω μέσα από ευδιάκριτο μονοπάτι.
Σε λίγη ώρα προσεγγίζουμε το αλπικό τμήμα. Στο βάθος βλέπουμε ένα διάσελο, ενώ διακρίνεται και το μονοπάτι που οδηγεί εκεί. Από το διάσελο πάμε αριστερά ανηφορίζοντας σε μια απότομη πλαγιά και σύντομα βλέπουμε την κορυφογραμμή. Την ακολουθούμε μέχρι την κορυφή. Προσοχή χρειάζεται το τελευταίο κομμάτι, το οποίο είναι αρκετά απότομο και εκτεθειμένο. Προχωράμε αργά, περνώντας τον κίνδυνο και φτάνουμε στην κορυφή. Η διαδρομή διαρκεί περίπου τρεις ώρες.
Το μονοπάτι μέσα στο δάσος βρίσκεται σε πολύ κακή κατάσταση εξαιτίας των πεσμένων δέντρων. Ειδικά στην επιστροφή, που η σήμανση είναι από ελλιπής έως ανύπαρκτη, είναι πολύ εύκολο να το χάσουμε. Εάν το βουνό έχει χιόνια καλό είναι να ακολουθήσουμε από την αρχή το δασικό δρόμο. Σε διαφορετική περίπτωση μπορεί να ταλαιπωρηθούμε.
Κορυφή Σβόνι
Η κορυφή Σβόνι είναι καλά κρυμμένη από τους γειτονικούς ορεινούς όγκους και για να την δει κανείς θα πρέπει να περπατήσει ως την καρδιά των Αγράφων. Το κοντινότερο χωριό ονομάζεται Πετράλωνα. Για να φτάσει κανείς στη βάση της κορυφής θα πρέπει να διασχίσει την κορυφογραμμή των Πετραλώνων ή να ακολουθήσει το δασικό δρόμο που κατευθύνεται προς το χωριό Άγραφα.
Έχει χαμηλό βαθμό δυσκολίας, αφού η ανάβαση από το διάσελο μεταξύ της κορυφής Πουλί και Σβόνι είναι εύκολη υπόθεση. Βέβαια μπορεί κανείς να ανέβει από τις άλλες πλευρές του βουνού, οι οποίες είναι αρκετά απότομες. Ειδικά τους χειμερινούς μήνες, που το χιόνι καλύπτει όλο το βουνό.
Από εδώ μπορούμε να δούμε το μεγαλύτερο μέρος των Αγράφων. Νότια διακρίνονται οι κορυφές του Τυμφρηστού, της Χελιδόνας και της Καλιακούδας. Οι μόνες κορυφές που δεν φαίνονται είναι αυτές, που βρίσκονται βορειότερα, μια που κρύβονται από τους υπόλοιπους ορεινούς όγκους.
Προτεινόμενη διαδρομή
Φτάνουμε στο χωριό Πετράλωνα και κατευθυνόμαστε προς το επάνω μέρος του. Εδώ βρίσκουμε ένα δασικό δρόμο. Υπάρχει μια ταμπέλα που μας ενημερώνει ότι ο δρόμος φτάνει μέχρι το χωριό Άγραφα. Ακολουθούμε το δρόμο και φτάνουμε σε μια διασταύρωση. Δεξιά, ο χωματόδρομος οδηγεί στην τοποθεσία Νιάλα. Εμείς συνεχίζουμε αριστερά.
Μετά από περίπου 200μ, αφού περάσουμε μια αριστερή φουρκέτα, βρίσκουμε το μονοπάτι στο δεξί μας χέρι και το ακολουθούμε. Σήμανση δεν υπάρχει, αλλά το μονοπάτι είναι εμφανές. Ανηφορίζοντας θα συναντήσουμε δύο φορές το δασικό δρόμο. Και τις δύο φορές το μονοπάτι συνεχίζει ακριβώς απέναντι. Αφού περάσουμε για δεύτερη φορά το δρόμο, το μονοπάτι αρχίζει να γίνεται αρκετά απότομο.
Λίγο πριν το αλπικό κομμάτι, το μονοπάτι χάνεται και οι ψηλές φτέρες δυσκολεύουν την κατάσταση. Εδώ χρειάζεται να χαράξουμε μόνοι μας τη διαδρομή. Καλό είναι να παραμείνουμε επάνω στον αυχένα μέχρι να σβήσει. Στο τέλος περνάμε κάτω από τα έλατα και σύντομα βγαίνουμε στο αλπικό κομμάτι. Η κορυφογραμμή μπροστά μας ονομάζεται Πετράλωνα και έχει υψόμετρο 1.700μ.
Φτάνοντας επάνω συνεχίζουμε αριστερά. Η θέα είναι εντυπωσιακή, ενώ υπάρχουν και μερικά κομμάτια, τα οποία χρειάζονται λίγη παραπάνω προσοχή. Ειδικά σε περίπτωση που έχει βρέξει και τα βράχια γλιστρούν. Ακολουθώντας την κορυφογραμμή θα φτάσουμε στην κορυφή των Πετραλώνων, όπου υπάρχει και τσιμεντένιο κολωνάκι. Στη συνέχεια, για να πάμε προς την κορυφή Σβόνι θα χρειαστεί να κατέβουμε δύο απότομα περάσματα. Κατηφορίζουμε με προσοχή, περνάμε δεξιά από ένα μεγάλο βράχο και φτάνουμε στη βάση της κορυφής.
Από εδώ υπάρχουν δύο τρόποι για να ανέβουμε. Ο πρώτος και δυσκολότερος είναι να ανηφορίσουμε direct προς τα επάνω, χαράζοντας δική μας πορεία. Λίγο πριν το τέλος θα βρεθούμε δεξιά από την κορυφή. Φτάνοντας εκεί πηγαίνουμε αριστερά μέχρι το τέλος. Αυτός ο τρόπος δεν προτείνεται σε περίπτωση που το βουνό έχει πολλά χιόνια, εκτός αν είμαστε έμπειροι ορειβάτες και εξοικειωμένοι σε τέτοιες συνθήκες.
Ο δεύτερος τρόπος είναι να κινηθούμε αριστερά επάνω στο χωματόδρομο, μέχρι το διάσελο που σχηματίζεται ανάμεσα στις κορυφές Σβόνι και Πουλί. Από το διάσελο συνεχίζουμε δεξιά ακολουθώντας τον αυχένα. Η ανάβαση είναι μεγαλύτερη, αλλά η κλίση είναι λιγότερο κουραστική για τα πόδια.
Η διαδρομή διαρκεί περίπου τρεισήμισι ώρες.
Κορυφές Παπαδημήτρης – Πουλί
Ο Παπαδημήτρης είναι μια από τις άγνωστες κορυφές των Αγράφων, που σπάνια την επισκέπτονται ορειβάτες. Η ονομασία του βουνού δόθηκε στη μνήμη του Παπαδημήτρη, ο οποίος ήτανε ο ιερέας του χωριού Καροπλέσι και σκοτώθηκε κάτω από την κορυφή του βουνού, καθώς περπατούσε.
Μπορεί να μην ξεπερνάει τα 2.000μ.,αλλά η ανάβαση στην κορυφή του είναι μια ευχάριστη περιπέτεια. Τριγύρω υπάρχουν αρκετές ράχες και αυχένες, όπου μπορεί κανείς να χαράξει τις δικές του διαδρομές.
Μελανό σημείο στο βουνό αποτελεί ο κτηνοτρόφος, που έχει εγκατασταθεί στους πρόποδες της κορυφής, δίπλα στο δασικό δρόμο και λίγο πριν το αλπικό τμήμα. Δείχνοντας παντελή αδιαφορία για το περιβάλλον, έχει μετατρέψει την περιοχή γύρω από τη στάνη του σε σκουπιδότοπο. Ακόμη και μπαταρίες ιδιαίτερα τοξικές για τη φύση έχουν αφεθεί να σαπίζουν. Είναι πραγματικά δυσάρεστο να φερόμαστε έτσι στη φύση, ειδικά όταν η οικονομική μας επιβίωση εξαρτάται αποκλειστικά από αυτή.
Από την κορυφή του βουνού μπορεί κανείς να κατευθυνθεί προς το Πουλί. Ο αυχένας που ενώνει τις δύο κορυφές είναι ένας από τους ομορφότερους των Αγράφων. Διασχίζοντας τον έχουμε εξαιρετική θέα στις ανατολικές και δυτικές κορυφές τη περιοχής.
Η κορυφή Πουλί έχει πάρει την ονομασία της από το σχήμα της. Η ευκολότερη πλευρά για να την ανέβει κανείς είναι από τον Παπαδημήτρη. Από την Σβόνι χρειάζεται λίγη παραπάνω προσοχή, ειδικά με χιόνια.
Προτεινόμενη διαδρομή
Φτάνουμε στο χωριό Καροπλέσι και στρίβουμε δεξιά σε έναν τσιμεντένιο δρόμο, που ανηφορίζει προς τα τελευταία σπίτια του. Ο δρόμος ξεκινάει μέσα από το χωριό. Χαρακτηριστικό σημείο είναι το πέτρινο κιόσκι που βρίσκεται αριστερά του (στην είσοδό του). Ακολουθούμε το δρόμο και μετά από μερικές φουρκέτες, μπαίνουμε στο χωματόδρομο. Ο δρόμος ανηφορίζει ανάμεσα σε πανύψηλα έλατα.
Θα συναντήσουμε δύο διασταυρώσεις. Ακολουθούμε τον κυρίως χωματόδρομο, με κατεύθυνση προς τον Αϊ Λια. Στην επόμενη διασταύρωση θα βρούμε μια δεύτερη ταμπέλα, που μας δείχνει ότι δεξιά ο δρόμος πηγαίνει στον Αϊ Λια και αριστερά προς την τοποθεσία Γκούρα. Εμείς κατευθυνόμαστε προς Γκούρα.
Μετά από αρκετές φουρκέτες και αρκετά πιο ψηλά θα βρούμε το μονοπάτι επάνω σε μια στροφή του δρόμου. Ένα σημάδι με κόκκινο σπρέι μας ειδοποιεί για την ύπαρξή του. Μπαίνουμε στο μονοπάτι και ακολουθούμε τη ράχη. Προσοχή, στην αρχή του μονοπατιού υπάρχει άλλο ένα μικρότερο, που φεύγει προς τα αριστερά και οδηγεί σε ρέμα. Συνεχίζουμε στο σωστό μονοπάτι, περνώντας κάτω από έλατα.
Σε λίγη ώρα θα φτάσουμε σε ένα πλάτωμα. Εδώ θα πρέπει να πάμε δεξιά προς το πεσμένο δέντρο. Δίπλα του υπάρχει ένα ορειβατικό σήμα. Συνεχίζουμε να ανηφορίζουμε σε απότομη πλαγιά, μέχρι που το μονοπάτι χάνεται από την πυκνή βλάστηση. Από εδώ υπάρχουν δύο τρόποι για να φτάσουμε στο αλπικό: Είτε να κινηθούμε αριστερά ανάμεσα από τα δέντρα, παρακάμπτοντας την κορυφή που βρίσκεται μπροστά μας, ή να πάμε δεξιά προς το πυκνό ελατόδασος, ακολουθώντας τις στράτες των ζώων μέχρι να βγούμε στο δρόμο. Το κύριο μονοπάτι πάει από αριστερά αλλά εξαιτίας της πυκνής βλάστησης υπάρχει περίπτωση να μην το βλέπουμε. Θα πρέπει να είμαστε προσεκτικοί και να το ψάξουμε. Κινείται για λίγο προς τα κάτω και περνάει απέναντι προς το δασικό δρόμο.
Στην πρώτη περίπτωση καλό είναι να κατευθυνθούμε ανάμεσα από τις δύο χαμηλές κορυφές, που υψώνονται μπροστά μας. Στο τέλος φτάνουμε σε διάσελο με πολλές φτέρες, ενώ αριστερά και λίγο ψηλότερα βρίσκεται μία στάνη.
Φτάνοντας επάνω ο δρόμος οδηγεί αριστερά προς το αλπικό, ενώ δεξιά κατηφορίζει προς το χωριό. Εμείς περνάμε κατευθείαν απέναντι ακολουθώντας τις στράτες των ζώων. Αν και στην αρχή δεν φαίνεται κάποιο ίχνος μονοπατιού, το μονοπάτι υπάρχει και μάλιστα φτάνει σχεδόν μέχρι την κορυφογραμμή. Το εντοπίζουμε και το ακολουθούμε στην απότομη πλαγιά. Η πορεία του στην αρχή είναι λοξή προς τα αριστερά.
Πιο πάνω προσεγγίζουμε απότομα βράχια που όμως το μονοπάτι τα παρακάμπτει αρκετά εύκολα. Μετά από αυτό το κομμάτι η κλίση γίνεται ακόμη πιο απότομη, ενώ το μονοπάτι αρχίζει να σβήνει. Από εδώ ανεβαίνουμε προς την κορυφογραμμή από όπου κρίνουμε ότι είναι πιο ασφαλές.
Φτάνοντας επάνω κινούμαστε αριστερά προς την κορυφή. Τα βράχια δυσκολεύουν λίγο το περπάτημα, αλλά η διαδρομή αποκτά περισσότερο ενδιαφέρον. Προσοχή χρειάζεται το τελευταίο κομμάτι, γιατί η κλίση είναι μεγαλύτερη και τα βράχια δεν είναι τόσο σταθερά. Ως εδώ η διαδρομή διαρκεί περίπου τρεις ώρες. Αν δεν θέλουμε να ανέβουμε ντιρέκτ προς την κορυφογραμμή, μπορούμε να πάμε αριστερά στο δασικό δρόμο και να ανηφορίσουμε προς τα δεξιά στο διάσελο που διακρίνουμε αρκετά πιο ψηλά. Φτάνοντας στο διάσελο έχουμε την κορυφή στα δεξιά μας.
Από την κορυφή Παπαδημήτρη μπορούμε να συνεχίσουμε προς την κορυφή Πουλί. Κατηφορίζουμε προς τον Αυχένα που βρίσκεται στα δυτικά μας. Η κατάβαση ως εκεί είναι πολύ εύκολη. Στη συνέχεια, ακολουθούμε πιστά τον αυχένα μέχρι να φτάσουμε στη βάση της κορυφής Πουλί. Η διαδρομή ως εδώ είναι πανέμορφη και ο επισκέπτης έχει την ευκαιρία να βλέπει ταυτόχρονα τα νότια, τα ανατολικά και τα δυτικά Άγραφα. Το τελευταίο κομμάτι είναι λίγο απότομο, αλλά όχι και επικίνδυνο.
Από το Πουλί μπορούμε να γυρίσουμε πίσω από άλλο μονοπάτι. Κοιτώντας πίσω τον αυχένα που διασχίσαμε, αριστερά του και χαμηλότερα διακρίνεται ένα μονοπάτι, το οποίο μπαίνει μέσα στο δάσος με τα έλατα. Καλό είναι από ψηλά να βάλουμε κάποιο σημάδι για να σιγουρευτούμε ότι θα το βρούμε. Κατηφορίζουμε μέχρι να το συναντήσουμε και το ακολουθούμε μέσα από το δάσος. Ουσιαστικά αυτή η διαδρομή τραβερσάρει όλο τον αυχένα από την αριστερή του πλευρά όπως γυρνάμε. Συνεχίζουμε μέσα στο δάσος και προς το τέλος πλησιάζουμε ξανά στον αυχένα. Το μονοπάτι δεν έχει σήμανση αλλά είναι εμφανές.
Όταν πλησιάσουμε την κορυφή Παπαδημήτρη συνεχίζουμε αριστερά στη βάση της τραβερσάροντας όλη την κορυφή. Το μονοπάτι στενεύει λίγο και πλέον ακολουθούμε τις στράτες των ζώων. Προσέχουμε να μην πέσουμε πολύ χαμηλά. Καθ’ όλη τη διάρκεια, παραμένουμε στο αλπικό τμήμα του βουνού. Προς το τέλος της τραβέρσας το μονοπάτι χάνεται.
Σύντομα φτάνουμε στην κορυφογραμμή (Παπαδημήτρη) που είχαμε ανέβει νωρίτερα. Για να κατηφορίσουμε πιο εύκολα καλό είναι να πάμε λίγο δεξιά, ώστε να γυρίσουμε από την ίδια διαδρομή από την οποία ανεβήκαμε. Χαμηλότερα βλέπουμε το δρόμο προς τον οποίο θα πρέπει να κατευθυνθούμε. Εάν βρούμε το μονοπάτι το ακολουθούμε πιστά. Σε διαφορετική περίπτωση, κατηφορίζουμε από εκεί που κρίνουμε ότι είναι πιο εύκολο.
Στο τέλος της κουραστικής κατάβασης φτάνουμε στο δασικό δρόμο. Από εδώ μπορούμε να συνεχίσουμε ακολουθώντας το δρόμο μέχρι το χωριό ή να μπούμε στο μονοπάτι. Υπάρχει μια κόκκινη κορδέλα που μας ειδοποιεί για την είσοδο σε αυτό. Μετά από μια τόση μεγάλη διαδρομή, η επιστροφή από ένα κλειστό και ασυντήρητο μονοπάτι δεν είναι η καλύτερη ιδέα. Ο δρόμος που κατηφορίζει προς το χωριό ίσως είναι πιο σωστή επιλογή.
Από τη κορυφή Παπαδημήτρη μέχρι το Πουλί η διαδρομή διαρκεί μία ώρα.