Τα Αροάνια όρη (Χελμός) της βορείου Πελοποννήσου αποτελούν έναν από τους πιο δημοφιλείς προορισμούς για τους Αθηναίους και όχι μόνο. Tο τρίτο ψηλότερο βουνό της Πελοποννήσου μετά τον Ταΰγετο και τη Ζήρεια, δέχεται πολύ περισσότερους επισκέπτες από τα άλλα δύο βουνά, χάρη στο γνωστό χιονοδρομικό, που βρίσκεται στην τοποθεσία Βαθιά Λάκκα, 14χλμ. ανατολικά από τα Καλάβρυτα. Τους χειμερινούς μήνες η βόρεια πλευρά του βουνού πλημμυρίζει από σκιέρ και εκδρομείς, που απολαμβάνουν τον καφέ τους στο σαλέ του χιονοδρομικού. Ωστόσο, ο τεράστιος ορεινός όγκος προσφέρει και αρκετά σημεία όπου μπορεί να απομονωθεί κανείς μακριά από τον θόρυβο των αυτοκινήτων και την πολυκοσμία.
Στο σύνολο τους, τα βουνά της περιοχής- η Ζήρεια στα ανατολικά, λίγο πιο νότια η Ντουρντουβάνα και δυτικά ο Ερύμανθος- συνθέτουν ένα τοπίο ιδιαίτερης ομορφιάς και υψηλής οικολογικής σημασίας. Το μεγαλύτερο τμήμα του Χελμού καλύπτεται από κεφαλληνιακή ελάτη, ενώ στους πρόποδες αναπτύσσονται και άλλα δέντρα, όπως πλατάνια, μαύρη πεύκη, καστανιές, βελανιδιές, ιτιές, λεύκες κ.α. Η χλωρίδα της περιοχής περιλαμβάνει πάνω από 1.000 είδη, μεταξύ των οποίων 27 ενδημικά της Πελοποννήσου και 90 ενδημικά της Ελλάδας.
Αξίζει να σημειωθεί ότι τον Σεπτέμβριο του 2009 υπογράφηκε υπουργική απόφαση, με την οποία 544 χιλιάδες στρέμματα περνούν σε καθεστώς ειδικής προστασίας. Το νεοσύστατο Εθνικό Πάρκο Χελμού-Βουραϊκού περιλαμβάνεται τα Αροάνια Όρη, τα Ύδατα Στυγός, το φαράγγι Βουραϊκού και το αισθητικό δάσος Καλαβρύτων.
Πλούσια είναι και η πανίδα της περιοχής. Ένα από τα σπανιότερα είδη ζώων, που παλαιότερα ζούσαν στην περιοχή, είναι η βίδρα (Lutra lutra), όμως σήμερα ενδέχεται να έχει εξαφανιστεί. Οι χρυσαετοί, οι γύπες και τα σπάνια θηλαστικά απειλούνται επίσης με εξαφάνιση, κυρίως λόγω της έλλειψης τροφής, της μόλυνσης αλλά και της ανεξέλεγκτης θήρας. Η μείωση της κτηνοτροφίας της τελευταίες δεκαετίες ωφέλησε την τοπική χλωρίδα, όμως διέρρηξε την τροφική αλυσίδα, στερώντας τα μεγαλόσωμα πτωματοφάγα πτηνά από τη σημαντικότερη πηγή τροφής τους.
Στην δεύτερη ψηλότερη κορυφή, τη Νεραϊδόραχη, είναι εγκατεστημένο το μεγαλύτερο τηλεσκόπιο των Βαλκανίων, ο “Αρίσταρχος”. Καταλυτικό ρόλο για την επιλογή της τοποθεσίας έπαιξε το χαμηλό ποσοστό φωτορύπανσης και το μεγάλο υψόμετρο.
Κορυφή
(Ψηλή Κορφή) 2.355μ.
Αποστάσεις
Αθήνα: 188χλμ.
Θεσσαλονίκη: 690χλμ.
Καταφύγια
Καταφύγιο Βασίλης Λεοντόπουλος – τηλ: + 30 26920 22611
Προτεινόμενη διαδρομή
Χιονοδρομικό κέντρο – Νεραϊδόραχη – Ψηλή Κορφή: Ακολουθούμε τον δρόμο που ανηφορίζει από τα Καλάβρυτα προς χιονοδρομικό κέντρο Χελμού. Αφήνουμε το αμάξι στο πάρκινγκ και, έχοντας μπροστά μας το σαλέ, κατευθυνόμαστε αριστερά προς την απότομη πλαγιά με τα έλατα. Στόχος μας είναι να βγούμε στην ράχη του βουνού και να αρχίσουμε τον ανήφορο προς τη Νεραϊδόραχη.
Τα πρώτα μέτρα γίνονται σε απότομη κλήση. Περνάμε τα τελευταία δέντρα και σύντομα βλέπουμε πίσω από το βουνό, ενώ απέναντί μας και ανατολικά υψώνεται η Μεγάλη Ζήρεια (Κυλλήνη). Συνεχίζουμε προς την κορυφή που βρίσκεται από πάνω μας και λίγο πριν φτάσουμε- ανάλογα με την ποσότητα και την ποιότητα του χιονιού- τραβερσάρουμε προς τα δεξιά για να γλυτώσουμε την μεγάλη κλήση. Το συγκεκριμένο σημείο συσσωρεύει αρκετό χιόνι, και χρειάζεται προσοχή για να μη γλιστρήσουμε.
Ανηφορίζουμε αριστερά μέχρι να βγούμε στην κορυφογραμμή και να αρχίσουμε να βλέπουμε την πίσω πλευρά της Νεραϊδόραχης. Από εδώ η διαδρομή είναι απλή. Συνεχίζουμε την ανηφόρα μέχρι να φτάσουμε στην κορυφή, από όπου αντικρύζουμε απέναντι και νότια την Ψηλή Κορυφή. Δεξιά μας καταλήγει το ψηλότερο λιφτ του χιονοδρομικού, ενώ φαίνεται και το αστεροσκοπείο. Θα κινηθούμε προς αυτήν την κατεύθυνση, αποφεύγοντας από αριστερά την πίστα του σκι.
Για λίγη ώρα κατηφορίζουμε μέχρι να βγούμε σε μία μικρή κορυφογραμμή με βράχια. Αφού παρακάμψουμε προσεκτικά τα βράχια από αριστερά, περνάμε κάτω από μια κορυφή με κατεύθυνση το οροπέδιο. Έχουμε φτάσει πλέον στο τελευταίο κομμάτι της διαδρομής και ανηφορίζουμε σε ήπια κλήση μέχρι την κορυφή. Η θέα είναι εκπληκτική, με τον Ερύμανθο στα δυτικά, και την Ντουρντουβάνα, την Κυλλήνη και τις απότομες κόψεις των άλλων κορφών του Χελμού να κλέβουν την παράσταση.
Ιστορικά στοιχεία
Τα Ύδατα της Στυγός- οι πηγές του ποταμού Κράθι σε υψόμετρο 2.100 μέτρων- έχουν συνδεθεί με αμέτρητους μύθους, καθώς θεωρούνταν ότι πήγαζαν από τα Τάρταρα και αποτελούσαν το ένα από τα έξι υποχθόνια ποτάμια, που χώριζαν τη γη από τον Άδη. Η ίδια η Στύγα ήταν Ωκεανίδα, μητέρα του Κράτους, της Βίας, του Ζήλου και της Νίκης. Οι αρχαίοι θεοί ορκίζονταν στο όνομα της, ενώ στα νερά της βούτηξε η Θέτις τον νεογέννητο Αχιλλέα για να τον κάνει αθάνατο.
Αρκετούς αιώνες αργότερα, σχεδόν όλος ο ανδρικός πληθυσμός των Καλαβρύτων εξολοθρεύτηκε από τα Γερμανικά στρατεύματα κατα τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου πολέμου, ως αντίποινα για τη δράση των ανταρτών στην περιοχή, και ιδιαίτερα την εκτέλεση 77 Γερμανών αιχμαλώτων. Στην προετοιμασία της “Επιχείρησης Καλάβρυτα” συμμετείχε το ελληνικό Τάγμα Ασφαλείας “Λεωνίδας” από τη Λακωνία, το οποίο συνέλεξε στοιχεία εις όφελος των Γερμανών.
Αξιοθέατα
Ο δασικός δρόμος που οδηγεί στους εντυπωσιακούς Καταρράκτες της Στυγός- ύψους 200 μέτρων- ξεκινά από το χωριό Περιστέρα και μετά από 3 με 4 χιλιόμετρα μετατρέπεται σε μονοπάτι, που όμως συχνά είναι κατεστραμμένο. Άλλα σημαντικά αξιοθέατα της περιοχής είναι το μοναδικό Σπήλαιο Λιμνών, κοντά στο χωριό Καστριά, το καταπράσινο φαράγγι του Βουραϊκού- το διασχίζει οδοντωτός σιδηρόδρομος-, και το χωριό των Καλαβρύτων με το Δημοτικό Μουσείο Καλαβρυτινού Ολοκαυτώματος.
Σκι
Στην τοποθεσία Βαθιά Λάκκα λειτουργεί το χιονοδρομικό κέντρο Χελμού, με επτά αναβατήρες και δώδεκα πίστες.
