Η Οίτη αποτελεί την βορειοανατολική απόληξη των Βαρδουσίων και εκτείνεται στα όρια των νομών Φθιώτιδας και Φωκίδας. Είναι ασβεστολιθικό βουνό ενώ στο αλπικό τμήμα του συναντάμε και φλύσχη. Το υψόμετρο του ξεπερνάει τα 2.000μ. με το μεγαλύτερό του μέρος να καταλαμβάνεται από εκτεταμένο δάσος ελάτων (κεφαλληνιακή ελάτη). Σε μικρότερο αριθμό υπάρχουν και δάση δρυών και μαύρης πεύκης. Κοντά στα ποτάμια και ρέματα κυριαρχούν τα πλατάνια και οι ιτιές. Από εδώ πηγάζουν και δύο γνωστοί ποταμοί, ο Γοργοπόταμος και ο Ασωπός. Και οι δύο ποταμοί σχηματίζουν φαράγγια στο βουνό, με το πρώτο να διασχίζεται μόνο με ειδικό εξοπλισμό, καθώς οι αλλεπάλληλοι καταρράκτες το καθιστούν αδιάβατο, ενώ το δεύτερο φαράγγι είναι προσπελάσιμο για όλους. Ο Ασωπός χωρίζει την Οίτη από το όρος Καλλίδρομο (Λοκρίδα). Το βουνό συμπεριλαμβάνεται στους δέκα εθνικούς δρυμούς της Ελλάδας από το 1966, και είναι ο τρίτος μεγαλύτερος δρυμός σε έκταση. Κοντά στην κορυφή Γρεβενό υπάρχουν μικρές αλπικές λίμνες και λιβάδια, τα οποία την άνοιξη γεμίζουν με χρώματα από τα ενδημικά φυτά της περιοχής. Εδώ υπάρχει και ένα μοναδικό είδος που δεν συναντάται πουθενά αλλού στον κόσμο, η Veronica oetaea. Επίσης η Οίτη είναι ένα από τα αγαπημένα βουνά των μανιταρόφιλων.
Στην πανίδα της περιοχής περιλαμβάνονται λύκοι, λαγοί, αγριογούρουνα, αγριόγιδα κ.α. Τα τελευταία χρόνια έχει αναφερθεί και η παρουσία μεμονωμένων ατόμων αρκούδας στην περιοχή. Μαζί με τα όρη της Ναυπακτίας αποτελούν το νοτιότερο τμήμα εμφάνισης αυτών των θηλαστικών στην Ευρώπη.
Στον ουρανό του βουνού πετούν φιδαετοί, ασπροπάριδες, χρυσαετοί κ.α. Οι σπανιότεροι “κάτοικοι” όμως είναι ο σταχτοτσικλιτάρας και ο γερακότσιχλας.
Στις αλπικές λίμνες αναπαράγεται ο αλπικός τρίτωνας.
Αν και ο ορεινός όγκος της Οίτης προστατεύεται, οι πολλοί δασικοί δρόμοι δίνουν το περιθώριο στους εκδρομείς να φτάνουν και στα πιο απομακρυσμένα σημεία του βουνού με ιδιαίτερη ευκολία. Αυτό βέβαια δεν λειτουργεί τις περισσότερες φορές υπέρ της φύσης και των ζώων. Πολλοί είναι αυτοί που επισκέπτονται το βουνό με ποδήλατα. Αυτός ο τρόπος είναι φιλικός για το περιβάλλον και σίγουρα αφουγκράζεσαι την φύση καλλίτερα. Ωστόσο τους καλοκαιρινούς μήνες τα τζιπ αλωνίζουν.
Κορυφή
(Πύργος) 2.152μ.
Αποστάσεις
Αθήνα: 233χλμ. (Παύλιανη)
Θεσσαλονίκη: 337χλμ. (Παύλιανη)
Καταφύγια
Ορειβατικός σύλλογος Λαμίας – τηλ: +30 22310 26786
Προτεινόμενη διαδρομή
Μονοπάτι σιδηροδρομικών
Έξω από το χωριό Ηρακλειά ακολουθούμε τον δρόμο που πηγαίνει προς την γέφυρα του Ασωπού και το τελείωμα του φαραγγιού το οποίο είναι εμφανές από το χωριό. Λίγο πριν φτάσουμε στο γεφύρι στο αριστερό μας χέρι υπάρχει εκκλησία. Ακριβώς απέναντι δεξιά στο δρόμο ξεκινάει η διαδρομή για το μονοπάτι. Υπάρχει άσπρη σιδερένια ταμπέλα που μας δείχνει τον χωματόδρομο. Ακολουθούμε τον δρόμο περνώντας έξω από στάνη και μετά από περίπου είκοσι λεπτά βρίσκουμε ταμπέλα που μας δείχνει το μονοπάτι. Από εδώ και πέρα η διαδρομή είναι ξεκάθαρη ενώ υπάρχουν και σήματα στα βράχια. Ακολουθούμε το μονοπάτι το οποίο ξετυλίγεται στις πλαγιές του φαραγγιού και πάνω από τις γραμμές του τραίνου. Σε περίπου μιάμιση ώρα φτάνουμε σε θαμνώδη περιοχή ενώ το μονοπάτι σβήνει πάνω στις γραμμές του τραίνου. Από εδώ γυρνάμε όπως ήρθαμε ή μπορούμε να συνεχίσουμε προς το χωριό Οίτη. Η διαδρομή διαρκεί περίπου τέσσερις ώρες με επιστροφή. Δεν έχει τεχνικές δυσκολίες παρά τους μεγάλους γκρεμούς καθώς το πλάτος του μονοπατιού είναι μεγάλο.
Αξιοθέατα
Περιμετρικά του βουνού υπάρχουν πολλά ορεινά χωριά που μπορεί να επισκεφτεί κανείς. Στα νότια του βουνού υπάρχουν πολλοί δασικοί δρόμοι ενώ στα βόρεια ξεκινούν τα περισσότερα ορειβατικά μονοπάτια. Η Παύλιανη είναι ένα από τα πιο γνωστά χωριά και σε αυτή υπάρχουν ξενοδοχεία και ταβέρνες. Ακόμη ένα γνωστό μέρος είναι τα Λουτρά της Υπάτης στα οποία υπάρχουν θερμές πηγές που μπορεί να χαλαρώσει κανείς. Η περιοχή φιλοξενεί ηλικιωμένους που έρχονται για τις ιαματικές ιδιότητες των λουτρών και αξίζει να την επισκεφτεί κανείς για να απολαύσει την θέα στο βουνό αλλά και το πάρκο με τα πανύψηλα πεύκα. Άλλα δύο χωριά που βρίσκονται σκαρφαλωμένα στις πλαγιές είναι η Καστανιά και ο Πύργος. Από την Καστανιά ξεκινάει δασικός δρόμος που οδηγεί μέχρι το ορειβατικό καταφύγιο.
Ιστορικά στοιχεία
Ένα από τα γνωστότερα σημεία του βουνού είναι η γέφυρα του Γοργοποτάμου. Κατά την διάρκεια της αντίστασης στην γερμανική κατοχή η συγκεκριμένη γέφυρα έγινε στόχος των αντιστασιακών ομάδων οι οποίες και την ανατίναξαν. Η πράξη αυτή είχε σαν αποτέλεσμα να σταματήσει για αρκετές εβδομάδες ο ανεφοδιασμός των γερμανικών στρατευμάτων που μάχονταν στην βόρεια Αφρική. Βέβαια η ενέργεια αυτή έμεινε στην ιστορία για ακόμη έναν λόγο. Για την συνεργασία του Ε.Α.Μ με τον Ε.Δ.Ε.Σ. Στο σαμποτάζ έλαβαν μέρος 120 αντάρτες του Άρη Βελουχιώτη, 65 του Ναπολέοντα Ζέρβα και 12 Άγγλοι οι οποίοι μαζί με τις αποσκευές τους είχαν και 150 κιλά εκρηκτικών. Ήτανε η πρώτη φορά και η τελευταία που οι δεξιοί συνεργάζονταν με τους κομμουνιστές κατά την διάρκεια των επιχειρήσεων.
Σκι
Δεν υπάρχουν χιονοδρομικά κέντρα στο βουνό.
